Brendinq, bir məhsul markasının inkişaf etdirilməsindən, bazarda yerləşdirilməsindən və tanıdılmasından, nüfuzunun təmin edilməsindən, müəyyən bir markanın tələblərə uyğunluğunun mütəmadi izlənilməsindən ibarət olan brend idarəetmə prossesidir.
Brendinqin əsas məqsədi
- Hədəf auditoriyaya (alıcıya, pasientlərə, partnyorlara və s.) ticarət markası adı altında verilmiş təklifin mahiyyətini çatdırmaq və bu markaya qarşı müsbət münasibəti formalaşdırmaqdır.
- Marketinq mövzusunun aydın və anlaşılan bir imicini yaratmaq;
- Marketinq mövzusunu populyarlaşdırmaq, yəni hədəf kütləsi arasında tanıtmaq;
- Marketinq mövzusunu istehlakçılar tərəfindən asanlıqla tanınan hala gətirmək;
- Markaya üstünlük verməyi stimullaşdırmaq, alternativ ilə seçilmiş marketinq mövzusunun seçimini təbii etmək;
- Marketinq məhsulunun dəyərini istehlakçının düşüncəsində formalaşdırmaq;
- Rəqiblərdən fərqlənmək;
- Hər hansı bir dəyişiklik və bazar dəyişikliyi ilə məhsulun xüsusi imicini qorumaq.
Marka mükafatı - bir marketinq məhsulunu bazarın orta qiymətindən daha yüksək qiymətə satmaqdır. Markanın qiymət mükafatı, hədəf auditoriyasının məhsulları daha həvəslə, daha sürətli və daha baha qiymətə almaq istəyi əsasında formalaşır.
Brendinqin elementləri:
- Ticarət nişanı;
- Qablaşdırma və etiketləmə;
- Reklam mesajları;
- PR tədbirləri;
- Ticarət marketinq fəaliyyəti; və s.
Brendinq mərhələləri:
- Bazar vəziyyətinin təhlili, hədəf auditoriyanın üstünlükləri
- Markanın cari vəziyyətinin yoxlanılması (artıq yaradılmışsa);
- Marka planlaşdırması (brendin mahiyyətinin formalaşdırılması, mövqeləşdirilməsi, marka idarəetmə strategiyasının hazırlanması);
- Brend dizaynı (vizual və şifahi identifikasiya sistemi yaratmaq; marka imicinin inkişafı; marka sənədləri dəstinin yaradılması);
- Brendin təşviqi (istehlakçılar və marka arasında güclü əlaqələr yaratmaq üçün inteqrasiya edilmiş marketinq kommunikasiyalarından istifadə);
- Brend monitorinqi və performans qiymətləndirməsi;
- Planlaşdırılan və reallıq arasındakı fərqə əsaslanan marka düzəldilməsi (layihə, plan və promosyon düzəlişi);
"Brend dizaynı" üzrə işlərin kompleksinə aşağıdakılar daxildir:
- Brend adının inkişafı (naming);
- Brend təsvirləri;
- İstehlakçının nəzərində dəyərin müəyyənləşdirilməsi (yerləşdirmə);
- Brend fərqlənməsinə və müştərilərin ehtiyaclarını ödəməsinə imkan verən fərqlərin müəyyən edilməsi;
- Brend dizaynının yaradılması;
- Brendin tanıtımı və populyarlaşdırılması prinsiplərinin formalaşdırılması;
Brendinqin uğurunu məhsulun keyfiyyəti, hədəf auditoriyası üçün görüntünün dəqiqliyi və aydınlığı, reklam təsirlərinin gücü, istehsalçı şirkətin nüfuzu təmin edir.
Brend genişləndirilməsi bir markanın yeni bir istehlakçı seqmentinə və ya əlaqədar məhsul kateqoriyasına yayılmasıdır.
Umbrella brendinq , öz ticarət markalarına sahib olan müxtəlif mal qruplarının bazara girişlərini asanlaşdırmaq üçün tək tanınmış və populyar bir adın altında satışa verilməsidir. Bütün yeni məhsul qrupları əsas marka ilə eyni hədəf kütləsinə yönəldildikdə Umbrella brendinq strategiyası tətbiq olunur.
Marka konsepsiyası Şimali Amerika Marketinq Məktəbində praktik bir istiqamət olaraq ortaya çıxmışdı. İlk marka idarəetmə sistemi 30-cu illərin əvvəllərində Procter & Gamble-üçün Camay sabun markasından məsul olan Nick McElroy adlı bir işçi tərəfindən təklif edilmiş və tətbiq olunmuşdur.
